[FONT="]สมุดบันทึก[/FONT] [FONT="]คนดีของพ่อ[/FONT] [FONT="]มอบไว้ให้ลูก แทนคำว่ารัก[/FONT] [FONT="]จากพ่อ[/FONT] [FONT="]*******[/FONT] [FONT="]พระบรมราโชวาทพระบาท สมเด็จพระเจ้าอยู่ หัว[/FONT] [FONT="]ภูมิพลอดุลย เดชมหาราช[/FONT] [FONT="]คนดีของฉันรึ[/FONT] [FONT="]จะต้องเป็นคนที่ไม่ พูดปด[/FONT] [FONT="]ไม่สอพลอ[/FONT] [FONT="]ไม่อิจฉาริษยา[/FONT] [FONT="]ไม่คดโกง[/FONT] [FONT="]และไม่มีความทะเยอ ทะยานอย่างบ้าๆ [/FONT] [FONT="]แต่พยายามทำหน้าที่ ของตนให้ดี[/FONT] [FONT="]ในขอบเขตของศีลธรรม[/FONT] [FONT="]พระราโชวาทในสมเด็จ พระศรีนครินทราบรม ราชชนนี[/FONT] [FONT="]*******[/FONT] [FONT="]ฉันเดินตามรอยเท้า อันรวดเร็วของพ่อโดย ไม่หยุด[/FONT] [FONT="]ผ่านเข้าไปในป่าใหญ่ น่ากลัว ทึบ แผ่ไปโดยไม่มีที่สิ้นสุด[/FONT] [FONT="]มืดและกว้าง มีต้นไม้ใหญ่เหมือนหอคอยที่เข้มแข็ง[/FONT] [FONT="]พ่อจ๋า... ลูกหิวจะตายอยู่แล้ว และเหนื่อยด้วย[/FONT] [FONT="]ดูซิจ๊ะ... เลือดไหลออกมาจากเท้าทั้งสองที่บาดเจ็บของลูก[/FONT] [FONT="]ลูกกลัวงู เสือ และหมาป่า[/FONT] [FONT="]พ่อจ๋า... เราจะถึงจุดหมายปลายทางไหม[/FONT] [FONT="]พ่อเห็นแล้วว่า หนามตำเนื้ออ่อนๆ ของเจ้า[/FONT] [FONT="]เลือดของเจ้า เปรียบดังทับทิมบนใบหญ้าใกล้น้ำ[/FONT] [FONT="]น้ำตาของเจ้าที่ไหล ต้องพุ่มไม้สีเขียว[/FONT] [FONT="]เปรียบดังเพชรมรกต ที่แสดงความงามเต็ม ที่[/FONT] [FONT="]ลูกเอ๋ย...[/FONT] [FONT="]ในโลกนี้ ไม่มีทีที่ไหนดอกที่มีความรื่นรมย์และความสบายสำหรับเจ้า[/FONT] [FONT="]ทางของเราไม่ได้ปู ด้วยดอกไม้สวยๆ[/FONT] [FONT="]จงไปเถิด แม้ว่ามันจะเป็นสิ่งที่บีบคั้นหัวใจเจ้า[/FONT] [FONT="]เพื่อมนุษยชาติ จงอย่างละความกล้า[/FONT] [FONT="]เมื่อเผชิญกับความ ทุกข์ ให้อดทนและสุขุม[/FONT] [FONT="]และจงมีความสุขที่ ได้ยึดอุดมการณ์ที่ มีค่า[/FONT] [FONT="]ไปเถิด...[/FONT] [FONT="]ถ้าเจ้าต้องการเดิน ตามรอยเท้าพ่อ[/FONT] [FONT="]บทพระนิพนธ์แปลใน สมเด็จพระเทพรัตนราช สุดาฯ สยามบรมราชกุมารี[/FONT] [FONT="]*******[/FONT] [FONT="]สมุดบันทึก[/FONT] [FONT="]คนดีของพ่อ[/FONT] [FONT="]พ่อหวังว่าสมุด บันทึกเล่มนี้[/FONT] [FONT="]จักเป็นประทีปส่อง ทางชีวิต[/FONT] [FONT="]และเข็มทิศบอกทางให้ แก่ลูก[/FONT] [FONT="]อันเป็นที่รักยิ่ง ของพ่อ[/FONT] [FONT="]*******[/FONT] [FONT="]ถึงลูก... คนดีของพ่อ[/FONT] [FONT="]ชีวิตที่ผ่านมาจวบจน กระทั่งถึงวันสุด ท้ายแห่งชีวิตของพ่อแม่นั้น[/FONT] [FONT="]ความหวังสูงสุด... อยู่ที่ลูก[/FONT] [FONT="]ความมีกำลังใจสูง สุด... อยู่ที่ลูก[/FONT] [FONT="]ความสุขสูงสุด... ก็อยู่ที่ลูก[/FONT] [FONT="]ลูกจึงเป็นทั้งความ หวัง... เป็นทั้งกำลังใจ... เป็นทั้งความสุข ของพ่อและแม่[/FONT] [FONT="]คำพระท่านสอนว่า...[/FONT] [FONT="]ความรักของพ่อแม่ เป็นเสมือนดาบสองคม เป็นคุณก็ได้ เป็นโทษก็ได้[/FONT] [FONT="]ถ้ารักลูกถูกทาง... ก็เป็นคุณแก่ลูก ถ้ารักลูกผิดทาง... ก็เป็นโทษแก่ลูก[/FONT] [FONT="]พ่อแม่จำนวนไม่น้อย ได้ทำลายลูกของตน เอง โดยอาศัยความรักที่ผิดทางเป็นมูลฐาน[/FONT] [FONT="]ความภูมิใจของพ่อแม่ คือ... เลี้ยงลูกถูกธรรม[/FONT] [FONT="]เพราะลูกคือมรดกชิ้น แรกที่มีชีวิตของ พ่อแม่[/FONT] [FONT="]พ่อแม่จึงมีความ ปรารถนาอย่างยิ่งที่จะ เลี้ยงลูกให้เป็นคนเก่ง... คนดี และมีความสุข[/FONT] [FONT="]มีสิ่งใดที่จักทำให้ ลูกมีชีวิตที่ ประสบความสำเร็จและมีชีวิตที่เป็นสุข[/FONT] [FONT="]พ่อแม่ก็ต้องแนะนำ ตักเตือน อบรม สั่งสอน อ้อนวอน[/FONT] [FONT="]แม้กระทั่งคาดโทษ หรือลงโทษตามสมควร พ่อแม่ก็ต้องกระทำเช่นนั้น เพื่ออนาคตของลูกทุกคน[/FONT] [FONT="]ความรับผิดชอบ เป็นสิ่งสำคัญสำหรับลูก[/FONT] [FONT="]ถ้าใครมีแล้วผู้นั้น จักเป็นคนที่กระทำ สิ่งใดก็จักประสบความสำเร็จและเป็นที่รักใคร่ของผู้อื่นอยู่เสมอ[/FONT] [FONT="]ผู้รับผิดชอบ คือ... ผู้ที่มีความตั้งใจทำงาน ผู้ที่มีความจริงใจในการทำงาน ทำงานตามกำหนด[/FONT] [FONT="]ไม่คั่งค้าง ผู้รับผิดชอบเป็นผู้เตือนตนเองอยู่เสมอ ไม่ต้องให้ใครมาเตือน[/FONT] [FONT="]เพราะฉะนั้นขอให้จง ตักเตือนตนเองอยู่ เสมอว่า... เรามีหน้าที่อะไร[/FONT][FONT="]? เรามีงานอะไรที่ต้องทำ?[/FONT] [FONT="]เมื่อหมั่นเตือนตน เองแล้ว... เราต้องทำอย่างสุดความสามารถ[/FONT] [FONT="]และเมื่อทำได้เช่น นี้ เราก็จักเป็นคนที่มีความรับผิดชอบอย่างสม่ำเสมอ[/FONT] [FONT="]ความสำเร็จ... ก็จักบังเกิดขึ้นแก่ลูกอย่างแน่นอน[/FONT] [FONT="]พ่อจึงหวังว่า...[/FONT] [FONT="]ข้อคิด คติธรรม คำสอน ที่พ่อได้รวบรวมมาจากความรัก ความห่วงใย[/FONT] [FONT="]และความรู้สึกของพ่อ ทุกคนบนพื้นพิภพ นี้ จักเป็นเสมือนเข็มทิศชี้นำทางดำเนินชีวิต[/FONT] [FONT="]ให้แก่ลูกของพ่อ เพื่อความสุข และความสำเร็จในชีวิตของลูกในอนาคต[/FONT] [FONT="]พ่อขออวยพร[/FONT] [FONT="]*******[/FONT]
[FONT="]๑.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เริ่มแรก คำสอนของพ่อลูกจงจำไว้ว่า...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เมื่อมีปัญหา อย่าละทิ้งหน้าที่ เพราะเมื่อไม่ละทิ้งหน้าที่[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ปัญหาก็หมดไปด้วยการ ทำตามหน้าที่[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ที่มีปัญหาอยู่ทุก วันนี้เพราะ... คนเราละทิ้งหน้าที่[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๒.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]หน้าที่ของคน... เป็นสิ่งที่ต้องปฏิบัติ[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ไม่ว่าใครหรือผู้ใด ก็ต้องมีหน้าที่ของตน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]และผลแห่งการทำ หน้าที่นั้นจักทำให้ลูก เจริญ...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]จักทำให้ลูกก้าว หน้า... จักทำให้ลูกมีความสุขตามฐานะ...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]จักทำให้ลูกมีชีวิต รอดปลอดภัย... จักทำให้ลูกอยู่ก็อยู่ดี จะตายก็ตายดี[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๓.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เมื่อลูกพอใจ... ก็อย่าไปอยากได้จนเกินไป[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เมื่อไม่พอใจ... ก็อย่าไปทำลายสิ่งนั้นเสีย[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ต้องฝึกหัดทำใจให้ ปล่อยวาง[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เมื่อปล่อยวางได้ก็ ไม่มีเป็นโรคประสาท[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ไม่พลาดจากความดี[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๔.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]การจะทำสิ่งใด ขอให้ลูกเตรียมพร้อม[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]หมายถึง การตระเตรียม ป้องกัน แก้ไข... ไว้ล่วงหน้า[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ในสิ่งที่ตนเองกำลัง กระทำอยู่ หรือเหตุการณ์นั้นใกล้จะมาถึง[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]การเตรียมพร้อม... จึงเป็นการป้องกันและแก้ไขปัญหาได้อย่างดีที่สุด[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๕.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]การศึกษา เป็นสิ่งที่ต้องกระทำในทุกเวลา[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ทั้งเวลาที่เรายัง เล็ก หรือมีอายุรุ่นหนุ่มสาว แม้กระทั่งย่างเข้าสู่ในวัยชรา[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]พ่อแม่ขอเตือนลูก ว่า...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]จงมีฉันทะ และอย่าอวดรู้[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]จงมีฉันทะ... ในการเรียนรู้ฝึกฝน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]และมีใจรักในการ เรียนรู้นั้น[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]อย่าอวดรู้... ว่า ฉันรู้แล้ว ฉันทำเป็น ฉันเก่ง และคิดว่าทำเองได้[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เพราะคนอวดรู้ คือ คนประมาท อันจักนำไปสู่ความเสียหายได้[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๖.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ขอให้ลูกจำไว้ว่า...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]มีแต่ความอ่อนน้อม ถ่อมตน เท่านั้น[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ที่จะทำให้บุคคล ประสบความสำเร็จได้[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ความโอหัง ยกตนข่มท่าน...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ไม่ทำให้ใครประสบ ความสำเร็จได้[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ถึงแม้จะเกิดมีขึ้น บ้าง ก็มีได้ไม่นาน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๗.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เมื่อจะเดินทาง...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ต้องเตรียมการเดิน ทาง... ต้องเตรียมแผนการสำหรับการเดินทาง...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ต้องเตรียมเสบียง... ต้องเตรียมพาหนะ... ต้องเตรียมเงินทองสำหรับใช้จ่าย[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ด้านร่างกาย... ต้องเตรียมให้พร้อม[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ด้านจิตใจ... ก็เช่นเดียวกัน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ยิ่งต้องรู้จัก เตรียมใจให้พร้อม คือไม่ประมาท[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]คนโบราณจึงกล่าวสอน ไว้ว่า...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เตรียมป้องกันไว้ ดีกว่าจะตามแก้ เพราะเมื่อคราวแย่แล้วจะแก้ไม่ทัน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๘.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ทุกคนเกิดมาต้องมี ความรักด้วยกันทุกคน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เมื่อลูกมีคนรักและ ถ้าเขามารักลูกที่ รูปสวยของลูก ที่ร่ำรวยทรัพย์ของลูก[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ไม่นานเขาจะทิ้งลูก[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]แต่ถ้าเขารักลูก... ที่จิตใจงามของลูก[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เขาก็จะรักลูก ยั่งยืนนาน ลูกจงพิจารณาให้ถ่องแท้[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ลูกก็เช่นกัน... จงอย่ารักใครที่รูปงาม[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]จงรักเขาที่จิตใจงาม จงรักเขาที่เขาเป็นคนดี มีความกตัญญู[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]จงรักที่เขามีความอด ทน ขยัน ประหยัด ซื่อสัตย์ และถ่อมตน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๙.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ท่านเจ้าคุณพระพิพิธ ธรรมสุนทร กล่าวไว้ว่า...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]มีคนหลายคนที่... จนเพราะกิน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]มีคนหลายคนที่... เลวเพราะกาม[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]มีคนหลายคนที่... ทรามเพราะเกียรติ[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เพราะฉะนั้น ขอให้ลูกจงระวังให้ดี...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]จงมีกินให้เป็น จงมีกามให้เป็น จงมีเกียรติให้เป็น[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เมื่อมีเป็น... ก็ไม่เป็นทุกข์ ถ้าลูกมีไม่เป็น... ก็เป็นทุกข์อย่างแน่นอน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๑๐.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เมื่อลูกจักคิด จักพูด จักทำอะไร[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ขอให้มองไปข้างหน้า มองให้ยาวๆ มองถึงอนาคต[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]หรือที่เขาเรียก ว่า... มองการณ์ไกล[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เพราะคนที่จะประสบ ความสำเร็จในชีวิต นั้น...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]จะต้องเป็นผู้ที่มอง การณ์ไกล[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]คนที่มองสั้น มองใกล้ มองแคบนั้น... ทำสิ่งใดก็ล้มเหลว[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ถึงจะประสบความ สำเร็จ ก็เพียงระยะเวลาสั้นๆ เท่านั้นเอง[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๑๑.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]การมองการณ์ไกล... คือการมองอย่างรอบคอบ ถ้วนถี่ ไม่ประมาท[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]คิดถึงผลได้ผลเสีย คิดถึงทางหนีทีไล่ไว้ล่วงหน้า[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]คิดหาวิธีรุกและตั้ง รับไว้พร้อม[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]จากนั้นให้ลูกจง พิจารณาให้หลายๆ รอบ หลายๆ ด้าน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]การมองการณ์ไกลนั้น ต้องไม่มองแค่ปัจจุบันเท่านั้น[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]แต่ต้องมองถึงระยะ เวลาข้างหน้า มองไปถึงอนาคต[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]มองถึงรุ่นลูกรุ่น หลานที่จักต้องเกิด มาและดำรงตระกูลให้ยืนยงยาวนานที่สุด เท่าที่จะนานได้[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๑๒.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]คำโบราณว่าไว้... รักยาวให้บั่น รักสั้นให้ต่อ[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]คือว่า ถ้าเราอยากให้มีอนาคตดี มีชีวิตที่มีแต่ความสุข... ก็ต้องบั่น[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]คือตัดขาดจากอบายมุข สิ่งเสพติด ตัดขาดจากความเกียจคร้าน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ตัดขาดจากความสุรุ่ย สุร่าย ตัดขาดจากความหุนหันพลันแล่น[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ตัดขาดจากความโลภ โกรธ หลง อิจฉาริษยา[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เพราะสิ่งเหล่านี้ คอยบั่นทอนอนาคตของ เราเอง[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ส่วนรักสั้นให้ต่อ นั้น คือ...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ถ้าไม่คิดถึงอนาคต ไม่คิดถึงความสุขของตนเองและครอบครัว...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ก็ให้ทำต่อไป ได้แก่การติดอบายมุข การติดสิ่งเสพติด[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ติดความเกียจคร้าน ติดโลภ โกรธ หลง อิจฉาริษยา...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เช่นนี้แล้ว ไม่นานชีวิตก็จักสั้นอย่างแน่นอน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๑๓.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]คนโบราณกล่าวไว้ว่า[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]คนที่บอกว่า รักพ่อ รักแม่ แต่ไม่เคยทำสิ่งใดให้ท่านชื่นใจ[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ไม่เคยให้แม้แต่... ความเคารพ ไม่เคยให้แม้แต่... ความเอาอกเอาใจ[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ไม่เคยให้แม้แต่... รอยยิ้ม ไม่เคยให้แม้แต่... ความเกรงใจ[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ไม่เคยให้แม้แต่... น้ำใจแม้เล็กๆ น้อยๆ[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]อย่างนี้หรือที่บอก ว่า รักพ่อ รักแม่[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]มันเป็นเพียงแค่คำ พูดเท่านั้น มิได้แสดงออกด้วยการกระทำเลย[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๑๔.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ลูกจงอย่ามองเห็นว่า[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]พ่อแม่ หรือญาติผู้ใหญ่เป็นเพื่อนเล่นของลูก จนขาดความเกรงใจ[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ขอให้ลูกจงเคารพและ ให้ความเกรงใจในตัว ผู้ใหญ่ของลูกทุกคน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เมื่อเขาให้ความเป็น กันเองกับลูก... ลูกต้องเคารพและยำเกรงเขา[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]อันต้องเป็นนิสัยติด ตัวลูกตลอดไป[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๑๕.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]หลวงพ่อจรัญ ฐิตธัมโม ท่านกล่าวว่า...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]คนเรา... เมื่อทำผิดจงคิดแก้ไข[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]และเมื่อจักแก้ไขก็ ให้แก้ในสิ่งจำเป็น และสิ่งนั้นสามารถแก้ได้[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]อย่างพยายามแก้ไขใน สิ่งที่แก้ไม่ ได้...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เพราะมันจักเกิดความ ทุกข์ ถ้าเราไปแก้ในสิ่งที่แก้ไม่ได้[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๑๖.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ลูกจักคุยกับใคร... จงดูให้ได้ถึงลักษณะของเขาว่า[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เขาเป็นคนพาล หรือบัณฑิต[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ซึ่งผู้ที่เป็น บัณฑิตนั้น... จะมีปกติ คิดดี พูดดี ทำดี อยู่เสมอ[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ส่วนผู้ที่เป็นคนพาล นั้น... จักมีปกติ คิดชั่ว ทำชั่ว พูดชั่ว เป็นนิจสิน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๑๗.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ลักษณะของคนพาล ได้แก่...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๑. ชอบชักชวนเราไปในทางที่ไม่ถูกไม่ควร[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๒. ชอบยุ่งเรื่องอันมิใช่ธุระของตน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๓. ชอบติและวิจารณ์ในทางเสียหาย[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๔. คนพาลแม้เราพูดดีๆ เขาก็โกรธ[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๕. ไม่รู้จักระเบียบและวินัยขององค์กร[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ถ้าพบคนพาล... จงหลีกให้ไกล[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]แต่อย่าทำให้เขาโกรธ จักเกิดเวรภัยแต่ตนและครอบครัว[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๑๘. [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ไม่มีอะไรที่พ่อแม่ จักเสียใจไปยิ่ง กว่า....[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]การที่ลูก... ไม่เคารพพ่อแม่[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]การที่ลูก... ไม่เชื่อฟังพ่อแม่[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]การที่ลูก... ไม่เกรงใจพ่อแม่[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]การที่ลูกไม่เคารพ ไม่เชื่อฟัง และไม่เกรงใจนั้น[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เปรียบเสมือนลูกได้ ทำลายน้ำใจของพ่อ และแม่อย่างที่สุด...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]อันเป็นความเจ็บปวด สุดแสนทรมาน[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เมื่อรู้เช่นนี้ แล้ว... ลูกจงอย่าทำ[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๑๙.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ในคราวที่... ลูกทุกข์ใจ ในคราวที่... ลูกกลุ้มใจ ในคราวที่... เสียใจ[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]พ่อและแม่มีส่วน สำคัญในการที่จักช่วย เหลือลูก[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เข้าใจลูก แนะนำลูก และคอยประคับประคองให้ลูกเข้าใจถึงการดำเนินชีวิตว่า...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ใช่ว่ามีเงินแล้วจัก ทำอะไรได้ทุกสิ่ง ทุกอย่าง[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]มันต้องผิดหวังบ้าง เป็นธรรมดา[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เพราะฉะนั้นอย่าให้ ลูกอยากมากเกิน ไป...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]เพราะถ้าอยากมากก็ ทุกข์มาก[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]อยากน้อยก็ทุกข์น้อย ไม่อยากก็ไม่ทุกข์...[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ลูกจงจำไว้[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="] [/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]๒๐.[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ลูกต้องระวังคนพิการ ใจให้มาก[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]คนพิการกาย... มิได้เป็นพิษเป็นภัยแก่ใคร[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]แต่ถ้าคนพิการใจ... ย่อมสร้างความวุ่นวาย[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ความยุ่งยากแก่ มนุษย์และสัตว์[/FONT][FONT="][/FONT] [FONT="]ให้ได้รับความเดือด ร้อน มากมายหลายเท่[/FONT][FONT="]านัก[/FONT]