ติดตั้งโรลบาร์ในรถ ผิดกฎหมายมั้ยครับ

ถึงผิดก็จะใส่ มันช่วยชิวิตเราได้นี่หว่า เห็นมาหลายคันแล้วรอดเพราะrollbarเนี่ยแหละ แต่ที่ใส่มาทุกวันนี้ก็ไม่เคยโดนนะครับ

 

จัดไปอีกหนึ่งเสียง............


อันนี้ เรื่อง Roll bar สาระดีมากๆ คนที่คิดจะติดน่าอ่านเอาไว้บ้างน๊ะ เราเห็นว่ามีประโยชน์ดีมาก
เลยเอามาเผื่อแผ่ นิดๆหน่อยๆ

PART I

ถ้าเป็นแบบเชื่อมตาย จะดีที่สุดเพราะสามารถรับแรงและกระจ่ายแรงต่างๆที่เกิดขึ้นได้
ทั้งนี้ต้องอยู่ที่รูปแบบการไข้วและจุดต่อต่างๆด้วย ดูได้จากรถแรลลี่ ซึ่งส่วนมากจะเป็นแบบเชื่อมตายและมีหลายจุดมาก
แต่ข้อเสียของแบบเชื่อตายก็คือจะยึดติดกับบอดี้ ของตัวรถไปเลย และการเชื่อข้อต่อนั้นจะมีสะเก็ดไฟจากการเชื่อม ซึ่งหากไม่ได้ ทำการรื้อ ภายในรถยนต์ ก็จะทำให้การสร้าง roll bar แบบยึดตายนั้นกระทำโดยได้ยาก และไหนจะเรื่องของสีโรลบาร์อีก จึงได้มีการออกแบบ roll bar แบบถอดได้ เพื่อมาใช้อีกรูปแบบนึง ซึ่งการใช้โรลบาร์แบบข้อต่อ นั้นสะดวกตรงที่สามารถถอดออกได้
roll bar แบบข้อต่อถ้าให้ตัว หรือ สามรถเคลื่อนได้ เมื่อเกิดแรงกด คงไม่ถือว่าสามารถใช้งานได้ดี
นึกง่ายๆ ใส่ค้ำโช้คหน้า แต่สามารถให้ตัวหรือเคลื่อนได้ จะใส่ไปเพื่ออะไรในเมื่อมันเคลื่นได้ ก็เท่ากับว่ามันไม่ได้ค้ำอยู่ ฉะนั้นหากเกิด แรงปะทะ จากการใช้งานจริงๆ ความสามารถในการรับแรง ก็คงจะไม่สามารถใช้งานได้ 100%
วิธีการแก้ไขนั้นก็คือ ย้ายตำแหน่ง การเชื่อม จุดตรงข้อต่อ ให้เชื่อมไปในทิศทางที่ไม่ตรงกำลังแรงกด ซึ่งจะทำให้เคลื่อนที่ได้
เพราะอย่างน้อยนั้น roll bar หรือ roll gage นั้นเป็นอุปกรณ์ที่ สามารถ ช่วยชีวิตได้ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น
ต้องอยู่ที่อุปกรณ์ safety อื่นๆอีกด้วย นั้นหมายถึงต้องมี การหุ้มตัว roll bar ด้วยวัสดุซับแรง
หรือสวมหมวกนิรภัย ( หมวกกันน๊อค ) เพื่อกันศรีษะกระแทกกับ roll bar อีกด้วย
การทำ roll bar ถ้าต้องการทำเพื่อความสวยงาม นั้นจะทำในรูปแบบไหนก็ได้
แต่ผู้ที่ทำ roll bar นั้นควรเป็นผู้ที่มีประสบการณ์ มีความรู้อยู่บ้าง และสามารถให้ความรู้ความเข้าใจแก่ผู้ที่จะทำได้ อย่างถูกหลักและถูกต้อง


PART II

ในทางโครงสร้างที่เป็นท่อหรือคานเพื่อที่จะรับแรงโดยที่น้ำหนักน้อยที่สุดก็มักจะทำการต่อท่อให้อยู่ในรูปแบบของ Tetrahedron (สามเหลี่ยมสี่หน้า)ต่อกันไปเรื่อยๆตามแต่จะต้องการ ซึ่งหมายความง่ายๆว่าจุดเชื่อมต่างๆของท่อจะมารวมกันที่จุดๆเดียว ซึ่งควรจะมีตั้งแต่สามท่อขึ้นไปและไม่เอาปลายท่อใดไปอยู่ตรงส่วนกลางของท่ออื่นๆ เพื่อที่ว่าโครงสร้างนั้นจะรับแรงดึงและแรงอัดเป็นหลัก (เป็น Space Thrust)
รูปแบบการใช้น๊อตเป็นตัวยึดนั้นทำให้ข้อต่อต่างๆรับแรงบิดไม่ได้ (รับ Moment ไม่ได้เพราะเป็น Ball-Joint หรือ Pin-Joint) ซึ่งรูปแบบนี้อาจจะโอเคถ้าสามารถต่อกันจนเป็นสามเหลี่ยมสี่หน้าที่สมบูรณ์ได้ แต่ในความเป็นจริงมันทำไม่ได้เพราะโครงสร้างหลักของรถมันจำกัดเอาไว้ ดังนั้นรูปแบบที่เหมาะกว่าจึงเป็นรูปแบบการเชื่อมท่อต่างๆเข้าด้วยกัน เพื่อที่ข้อต่อเหล่านั้นจะได้รับแรงบิดได้ด้วย
จากรูปที่นำมาให้ดูเป็นข้อต่อแบบ Pin-Joint Bracket ซึ่งรับแรงบิดไม่ได้ รับได้แค่แรงดึงและแรงอัด(ซึ่งมักถูกกำหนดโดยชิ้นส่วนที่แข็งแรงน้อยที่สุด คือ น๊อตตัวผู้ที่รับแรงเฉือน) ความแข็งแรงก็เป็นรองพวกที่ใช้เชื่อม แต่ถ้าเป็นข้อต่อแบบ Saddle Bracket ก็จะรับแรงบิดที่ข้อต่อได้บ้าง (เพราะทั้ง Saddle และ น๊อตตัวผู้รับแรงบิดไป) แต่โดยมาก Roll Bar ในไทยส่วนใหญ่ไม่ค่อยมีแบบไหนเป็นแบบ Saddle Bracket มักจะเป็นแบบ Pin-Joint Bracket กันหมดอาจจะเป็นเพราะทำง่ายกว่า และยิ่งใช้ในรถบ้านด้วยแล้วเรื่อง Roll Bar แบบข้อต่อเชื่อมคงแทบเป็นไปไม่ได้ นอกจากว่าจะเป็นแบบครึ่งคันซึ่งมาเชื่อมนอกรถแล้วเอาไปยึดน๊อตลงพื้นรถทีหลัง
โดยสรุปแบบสั้นๆที่สุด พวกที่ใช้น๊อตจะไม่แข็งแรงเท่าแบบเชื่อม(เพราะข้อต่อรับแรงบิดไม่ได้ นอกจากแบบ Saddle Bracket)
ส่วนที่ว่าเปลี่ยนมุมการยึดนั้น ผมไม่คิดว่ามันจะช่วยได้ เพราะว่าเราไม่ทราบได้เลยว่าที่จุดยึดนั้น มีแรงบิดแบบไหนเกิดขึ้นบ้าง หรือว่าแรงบิดรอบแกนนึงมากหรือน้อยกว่าอีกรอบแกนนึง (ลองจินตนาการดูว่าที่ข้อต่อหนึ่งๆนั้นต้องรับแรงบิดอย่างต่ำ 3 แรงบิด คือ Mx My และ Mz โดย X, Y และ Z เป็นแกนที่ผ่านจุดนั้นๆ) ในกรณีที่โครงสร้างรับแรงแบบต่างๆกันไป เช่น เลี้ยวโค้งซ้าย เลี้ยวโค้งขวา อยู่กลางโค้งพวงมาลัยตรงแต่ล้อด้านในโค้งปีนขาวแดงตัวรถลอยบ้างไม่ลอยบ้าง ขับทางตรงๆไม่ได้โค้งแต่ล้อนึงตกหลุมหรือเหยียบก่อนกรวด ฯลฯ
ถ้าจะใส่ Roll Bar นั้นเราไม่ต้องการให้บิดตัวหรือให้ตัวได้ครับ ยิ่งแข็งแรง(Strength) และแกร่ง (Stiff) เท่าไหร่ยิ่งดี โดยแข็งแรงเพื่อให้ทนต่อการกระแทกเวลาเกิดอุบัติเหตุ และแกร่งเพื่อให้รถมี Handling ที่ดี ที่บอกๆกันว่าโครงสร้างรถนั้นต้องให้ตัวได้นิดหน่อย หรือแข็งเกินไปนั้นไม่มีครับ
ลองดู Saddle Bracket หน่อยแล้วกัน อันนี้เป็นของ Safety Devices


PART III

ก่อนอื่นต้องมองก่อนว่า มีจุดประสงค์เอาไว้เพื่อทำอะไร

ถ้ามองเรื่องป้องกันการคว่ำ แบบ 4-6 จุดที่ยังยึดด้วยนีอตก็โอเคครับ ถึงยึดด้วยน๊อตก็ยังรับแรงกระแทกกันยุบจากการคว่ำได้ มีดีกว่าไม่มี . . . สำหรับรถถนน ก้ทำได้ประมาณนี้แหละ จะบอกว่าแค่เอาเท่ห์ก็ไม่ใช่ มันยังมีประโยชน์ตามหน้าที่ของมันอยู่ . . . สำหรับระดับรถถนน Stiffness ยังไม่เป็นสิ่งที่จำเป็นมากนัก นั่งรำคายตายเลย ถ้าขืนดามหมด มันเลยเถิดเกินขอบเขตรถถนนแล้วหละ
แต่ถ้าต้องการเอาไว้ดามตัวถังเพิ่ม Stiffness . . . โอเค ถ้าต้องการแบบนี้ การยึดน๊อตถือว่าได้ประโยชน์ในวัตถุประสงค์นี้น้อยลงมาก (ยังมีนะครับ ไม่ถึงกับไม่มีเลย ยิ่งถ้ามีเกิน 4 จุด หรือมีตัวไข้วขวางอยู่ ถึงแม้ยึดด้วยน๊อตก็ยังแข็งขึ้นครับ เพราะจุดที่มันจะบิดมันก็งัดกันเอง บิดยากขึ้นครับถึงแม้จะยึดน๊อต) . . . ถ้าต้องการความแข็ง ก็ต้องเชื่อม (เชื่อมไม่เฉพาะจุดที่ท่อชนกัน ต้องเชื่อมลงที่ตัวถังด้วย รวมถึงเชื่อมไปที่เสาหน้าและเสาข้างด้วย) และออกแบบเป็น Triangle จะรับแรงได้มากที่สุดจากน้ำหนักท่อเหล็กที่ใช้เท่าๆกัน
รถแข่งทำไปเลยครับ แบบแข็งสุดๆ(Stiff) โดยไม่หนักเกินไป . . รถแข่งไม่ต้องการการบิดตัวของตัวถัง ตัวถังบิดได้ ความสามารถ ความแม่นยำของช่วงล่างที่ออกแบบมาดีๆก้หายไปนิดนึง เพราะปล่อยให้ตัวถังทำงานแทนช่วงล่าง
แต่ถึงแม้จะเชื่อมจะแข็ง ก็ไม่ใช่จะไม่บิดนะครับ ยังบิดได้ทั้งนั้นแหละครับ เอาไปขึ้น Jig ดูก็ยังมีบิดบ้างครับ . . นอกจากจะโคตรดามสารพัด จนหนักระเบิด แบบนี้อาจไม่บิด


PART IV

การใช้น๊อตเป็นตัวยึดจุดเชื่อมต่อ ก็ถือว่าเพียงพอและแข็งแรง ใช้ได้ในระดับหนึ่งแล้วครับ แต่การใช้น๊อตจะต้องขันให้แน่น เพื่อที่จะสมมติว่าโครงสร้างที่ต่อกันนั้น เป็นโครงสร้างชิ้นเดียวกัน ......พื้นฐานการทำโรลบารก็คือการคุ้มครองความปลอดภัยให้กับผู้โดยสาร โดยสมมติฐานว่ามีแรงมากระทำในลักษณะต่างๆ เช่นแรงกระแทกด้านข้าง(จากการชน).... หรือแรงกระแทกจากด้านบน (จากการพลิกคว่ำ) เมื่อเรารู้ลักษณะทิศทางของแรงแล้ว เราจึงมากำหนดออกแบบ ลักษณะของโรลบาร์เพื่อให้สอดคล้อง (ต้านทาน) กับแรงที่มากระทำนั้นๆ นั่นจึงมีที่มาของโรลบาร์แบบ ต่างๆ เช่น ๖ จุด ๘ จุด ๑๒ จุดเป็นต้น.....
เมื่อได้ลักษณะของโรลบาร์ในรูปแบบต่างๆแล้ว เราจะเห็นว่า มันจำเป็นจะต้องมีชิ้นส่วนต่างๆมาต่อยึดเชื่อมกันในลักษณะ ๒ แกน ( X / Y ) บ้าง...... ๓ แกน ( X / Y / Z )บ้าง ขั้นตอนตรงนี้ แหละคือที่มาของการต่อชิ้นส่วนโรลบาร์แบบเชื่อม หรือ แบบน็อต
- แบบเชื่อม ดีที่สุด เพราะ ทำให้วัสดุชิ้นส่วนของโรลบาร์ ๒ ชิ้น มีคุณลักษณะในการรับแรงเปรียบเสมือน วัสดุชิ้นเดียวกัน.....สามารถ รับ / ถ่ายแรงที่มากระทำ ซึ่งกันและกัน ๑๐๐ % เต็ม แต่ความเป็นไปได้ ในการสร้างโรลบาร์แบบนี้ มีมากน้อย แค่ใหน จำเป็นไหมที่จะต้องทำแบบนี้
- แบบน๊อต ไม่ใช่วิธีที่ดีที่สุด แต่เมื่อคำนึงถึงประโยชน์ใช้สอย ขั้นตอน วิธีการสร้าง เงื่อนใขเรื่องสถานที่ รวมทั้งความแข็งแรงในทางวิศวกรรมแล้ว ค่อนข้างจะลงตัวที่สุด.....

......ความแข็งแรงในทางวิศวกรรมก็คือ ชิ้นส่วนนั้นๆสามารถ ต้านทาน ต่อหน่วยแรง ที่มากระทำ โดยเราอาจจะสมมติ หน่วยแรงขึ้นมาจำนวนหนึ่ง เพื่อที่จะคำนวณหาขนาดหน้าตัดของชิ้นส่วนโรลบาร์ โดยคำนึงถึงแรงดึง / แรงอัด /แรงเฉือน รวมทั้งโมเมนต์ดัด เป็นต้น ขั้นตอนนี้เราก็จะได้ ขนาดหน้าตัดของชิ้นส่วนที่จะทำโรลบาร์ เช่น 1/2 นิ้ว.... 1" นิ้ว..... 11/2 นิ้ว
......อย่างที่กล่าวข้างต้น ว่าโครงสร้างของโรลบาร์ มักจะต้องมีชิ้นส่วนอย่างน้อย ๒ ชิ้น มาต่อเชื่อมกันในลักษณะของแกน X กับ Y เป็นอย่างน้อย เราจึงจำเป็นจะต้องสร้างรอยต่อนั้นๆ ให้เพียงพอสำหรับการรับแรงที่เกิดขึ้นในรอยต่อ (แรงที่รอยต่อก็จะถ่ายมาจาก แรงในชิ้นส่วนของโรลบาร์) ขั้นตอนนี้ผู้รู้เขาจะทราบเองว่า จะทำรอยต่อแบบใหน เพียงพอที่จะ รับแรง/ต้านทาน แรง ที่เกิดขึ้น ตรงรอยต่อนั้นๆ โดยส่วนมากแล้ว แรงตรงรอยต่อของโรลบาร์ เราจะนำมาคิดแค่ แรงดึง / แรงอัด และแรงเฉือนเท่านั้น ไม่จำเป็นต้องเอา โมเมนต์ (บวก/ลบ) มาคิดแต่อย่างใด เมื่อไม่เอาโมเมนต์มาคิดที่รอยต่อ เราก็ไม่จำเป็นต้องใช้วิธีการเชื่อมก็ได้ ใช้น็อตเป็นตัวยึดโครงสร้างก็เพียงพอแล้วสำหรับการรับแรงดึง/อัด/เฉือน

By ดามัน

 

เจ๊โบมาให้ความรู้กานอีกแล้ว

 

ถึงจะจับ หรือไม่จับ ผมรอดมาได้เพราะ RollBar 6จุดครับ

 

นิ๊สนึง.........อิอิ

 

อัตรายกว่าเดิม

ติดโรล์บารไม่ผิดกฎหมาย แต่จะติดให้ปลอดภัยเพิ่มขึ้นนั้น รบกวนไปศึกษาให้ดีก่อนว่าท่อเขาต้องใช้เท่าไหร่ วิธีการดัดเชื่อมยังไง ไอที่ดัดหลบๆคอลโซล เวลาคว่ำมามันก็ยังงออยู่ดี รับน้ำหนักอะไรไม่ได้สักเท่าไหร่ ถ้าติดสวยงามก็ไม่เป็นไร แต่ถ้าเอาปลอดภัย ต้องรู้นิดนึงว่าโรล์บาร์จะปลอดภัยก็ต่อเมื่อคุณใส่หมวกกันน๊อค อยู่ในชุดขับรถที่รัดกุม นั่งอยู่ในเบาะที่ค่อนข้างกระชับ และเข็มขับนิรภัยแบบตายตัวที่ติดตั้งถูกต้อง
ไม่อย่างงั้น ชนมาแล้ว หัวโหม่งโรลบาร์แตก หรือโรลบาร์หักทิ่มเข้าหัว จะมาโทษไม่ได้ กรุณาศึกษาให้เข้าใจก่อนการใช้

เคยเห็นหนังสือรถเล่นนึงของไทยเราเนี่ยแหละ พูดเรื่องการติดตั้งโรลบาร์ กับเข็มขัดนิรภัย ทั้งคอลัมหรือรูปเอามาจากเว็บ ตปท ซึ่งถึงแม้จะก๊อปเขามาก็เหอะ ผมก็ขอชมครับ เพราะไม่มีเล่มไหนเคยเอาพวกข้อมูลเทคนิคเหล่านี้มาให้ความรู้ แต่เสียอย่างเดียวครับ ดันแปลไม่หมด แปลไม่ถูก และไม่ครบบ้าง รูปประกอบที่มีภาษา ตปท ก็ไม่แปล อ่านเป็นภาษไทยแล้วผมงงกว่าเดิมต้องกลับไปดูต้นฉบับว่าที่ผมอ่านถูกแล้วหรือเขาแปลผิด ยังไงฝากหนังสือรถช่วยให้ข้อมูลพวกนี้มากขึ้นอีกนิด และเพิ่มรามละเอียดขึ้นครับ เราจะได้ไม่รู้ผิดๆถูกๆ

 

ไปขุดเจอมา เสียดายผมเก็บไว้นานมากจนจำที่มาของรูปไม่ได้

ไม่งั้นคงมีข้อมูลมากกว่านี้



รูปข้างล่างนี้ รู้แต่ว่าวิเคราะห์โครงสร้าง แต่ดันไม่รู้หัวข้อเรื่องว่าเขาวิเคราะห์เรื่องอะไร

 

ขยายความ

รูปของ gri
รูปแรกถ้าจำไม่ผิด มันน่าจะเป็นการสร้างโรล์บาร์สำหรับกระบะหรือจี๊ปที่จะแข่งแรลลี่ของทีมไหนสักทีมหนึ่ง ซึ่งตอนนั้นผมดูแล้วรูปนี้ไม่เก็บเพราะไม่เกี่ยวกับรถเก๋ง ดูจากรูปทรงน่าจะใช่นะครับ
รูปที่สอง น่าจะเป็นการสร้างเฟรมของรถแรลี่ในสนามวงกลมอะไรจำพวกนั้น สีที่แตกต่างน่าจะวิเคราะห์เรื่องความสามารถในการรับแรงกระแทกเมื่อชนหรือพลิกคว่ำอะไรทำนองนั้นนะ ส่วนสีคือตัวบ่งบอกความสามารถ ที่เขาสนใจคือหลังคา แต่ลืมเนื้อหาเหมือนกัน

 

ขอบคุณสำหรับความรู้นะคร๊า

 

ข้อมูลปึ๊กๆทั้งนั้นเลย

 

อิอิ........

 

ยังติดตามอยู่ตลอดครับ

ขอบคุณทุกท่านที่มาให้ความรู้ด้วยครับ

 

แบ่งปันความรู้.....ฮิอิ ขอบคุณเช่นกันคร๊า